Η ψωρίαση είναι μια από τις ασθένειες, που τρομάζουν τον ασθενή μόνο στο άκουσμα τους, αφού εσφαλμένα συγχέεται με την ψώρα και την αντίληψη ότι μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, γεγονός που έχει απερίφραστα καταρρίψει η ιατρική.
Τι είναι λοιπόν η ψωρίαση;
Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο, χρόνιο και μη μεταδιδόμενο νόσημα που αφορά το 2-3% του παγκόσμιου πληθυσμού και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιονδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή – αν και συναντάται κυρίως σε ενήλικες στην ηλικία των 20 – 35 ετών. Σπανιότερα εμφανίζεται σε ηλικιωμένους ενώ μερικές φορές, παρουσιάζεται βελτίωση ή και εξαφάνιση των σημαδιών της νόσου σε άτομα άνω των 50 ετών.
Η ψωρίαση προκαλείται από μια υπερδιέγερση του ανοσοποιητικού, που οδηγεί στην υπερπαραγωγή δερματικών κυττάρων στην ανώτερη στοιβάδα της επιδερμίδας μας. Αυτό σημαίνει ότι τα κύτταρα στα σημεία του δέρματος με ψωρίαση ανανεώνονται κάθε 4 – 6 μέρες, σε αντίθεση με το υγιές δέρμα όπου το κύτταρα ανανεώνονται κάθε 28 – 30 μέρες. Εξαιτίας αυτού, τα δερματικά κύτταρα δημιουργούν σκληρά «μπαλώματα», τις ψωριασικές πλάκες που αποβάλλονται από το σώμα με τη μορφή λεπιών ή νιφάδων και προκαλούν φαγούρα.
Τα πιο συνηθισμένα σημεία εμφάνισης της ψωρίασης είναι οι αγκώνες, τα γόνατα, το κρανίο, οι παλάμες, τα πέλματα και το κατώτερο σημείο της μέσης. Μπορεί ακόμα να εμφανιστεί στην γεννητική περιοχή και τα νύχια, ενώ είναι πολύ σπάνια η εμφάνισή της στο πρόσωπο.
Η φύση της ασθένειας πάντως, εκτός από τα ήπια και περιστασιακά συμπτώματα (ξεφλούδισμα, φαγούρα) μπορεί να προκαλέσει και ψυχικά συμπτώματα στον ασθενή. Αφ’ ενός, ο πόνος και ο κνησμός επηρεάζει την ποιότητα ζωής, αφ’ ετέρου υπάρχει και ο συναισθηματικός αντίκτυπος που προκαλείται από την κοινωνική άγνοια, αφού μεγάλο μέρος του πληθυσμού αγνοεί ότι η ασθένεια δεν είναι μεταδοτική και ο ασθενής συχνά νιώθει απολογούμενος γι’ αυτήν.
Δεν είναι απολύτως σαφές, ποια είναι τα αίτια εμφάνισης της ψωρίασης. Δεν πρόκειται για αλλεργική αντίδραση του οργανισμού και δεν συνδέεται με κάποια τροφή ή διαιτητική αγωγή παρ’ όλο που, όταν εμφανιστεί, ο ασθενής πρέπει να αλλάξει αρκετά τις διατροφικές του συνήθειες.
Παράλληλα, υπάρχει σύνδεση με την έλλειψη έκθεσης στον ήλιο – δεν εμφανίζεται εύκολα σε σημεία του σώματος που είναι εκτεθειμένα σ’ αυτόν - ενώ επιδεινώνεται τον χειμώνα, που είναι περιορισμένη ή σπάνια η έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία.
Παράγοντας εμφάνισης της νόσου φαίνεται να είναι και η συναισθηματική μας κατάσταση, παρ’ όλο που τείνει να εμφανίζεται τόσο σε αγχώδεις όσο και σε ήρεμους ανθρώπους. Το στρες, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η παχυσαρκία μπορεί να ενεργοποιήσουν την εμφάνιση του προβλήματος. Τέλος, φαίνεται ότι υπάρχει και κληρονομική προδιάθεση, καθώς έχει παρατηρηθεί να εμφανίζουν ψωρίαση μέλη της ίδιας οικογένειας, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι η ασθένεια κληροδοτείται στο παιδί από τον γονέα.
Το σίγουρο είναι ότι, οι παράγοντες που ενεργοποιούν την ψωρίαση είναι διαφορετικοί σε κάθε άνθρωπο και μόνο ο δερματολόγος μπορεί να προσδιορίσει τί είναι αυτό που προκαλεί τις εξάρσεις της νόσου.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ψωρίασης είναι οι ερυθρές κηλίδες δέρματος που καλύπτονται από αργυρόχροες φολίδες, το ξηρό σκασμένο δέρμα που μπορεί να αιμορραγεί, ο κνησμός, το αίσθημα καύσης ή η ευαισθησία του δέρματος.
Οριστική θεραπεία της ψωρίασης δεν υπάρχει. Πρόκειται για μια χρόνια πάθηση, με περιόδους εξάρσεων και υφέσεων, που όμως αντιμετωπίζεται με πολλές διαθέσιμες φαρμακευτικές αγωγές που θα προτείνει για κάθε περίπτωση ξεχωριστά ο δερματολόγος, για να ανακουφίσει τα συμπτώματα. Ο ασθενής πρέπει να αποδεχθεί ότι η ψωρίαση πιθανότατα θα τον συντροφεύει σε όλη του τη ζωή, οπότε είναι σημαντικό να μάθει να ζει μ’ αυτήν για να τη διαχειρίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Συμβουλές καταπολέμησης της ψωρίασης
Η αλλαγή στον τρόπο ζωής, τη διατροφή, την ψυχολογία, μπορεί να συμβάλλει στον περιορισμό των εξάρσεων.
Αν και δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής «ένοχες» τροφές που εμφανίζουν ή επιδεινώνουν την ψωρίαση, αυτές οι συμβουλές θα σε βοηθήσουν να την υποστείλεις. Πρόσθεσε στο διαιτολόγιο σου ω-3 λιπαρά οξέα, φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Απόφευγε υπερβολές, διατήρησε το βάρος σου σε φυσιολογικό επίπεδο και περιόρισε την κατανάλωση αλκοόλ.
Βάλε τη γυμναστική στο πρόγραμμά σου
Η συστηματική άσκηση βοηθάει συνολικά την υγεία του σώματος και ναι, βοηθά και στη μάχη απέναντι στην ψωρίαση. Δεν έχει σημασία ποιον τρόπο θα επιλέξεις, διάλεξε εσύ ό,τι σου αρέσει και μη χάνεις στιγμή. Εκτός από το σώμα, θα ενισχύσεις και την ψυχολογία σου.
Βγάλε το άγχος απ’ τη ζωή σου
Κακά τα ψέματα, το άγχος είναι ένας παράγοντας που μπορεί να ακυρώσει κάθε σου προσπάθεια απέναντι στην εμφάνιση μιας νόσου ή την καταπολέμησή της. Ειδικά όταν αναφερόμαστε σε αυτοάνοσα ή νοσήματα που οφείλονται σε γονιδιακούς παράγοντες, η καλή ψυχολογία είναι πρωταρχική στην επιτυχία ή την αποτυχία μιας προσπάθειας. Βγάλε απ’ τη ζωή σου ό,τι σε αγχώνει και σε ζορίζει και ενίσχυσε την φαρέτρα σου απέναντι στη νόσο.
