Τα περισσότερα θέματα που άπτονται της γυναικείας φυσιολογίας, δυστυχώς ακόμα και σήμερα, θεωρούνται «ταμπού» και οι γυναίκες διστάζουν να τα συζητήσουν ανοιχτά. Ανάμεσα σ’ αυτά είναι και η κολπική ξηρότητα, μια συνθήκη που μπορεί να προκαλέσει δυσφορία στη διάρκεια του σεξ, αδυναμία επίτευξης οργασμού και τελικά απροθυμία για σεξ. Πέραν αυτών όμως, η ξηρότητα του κόλπου μπορεί να υποκρύπτει άλλα γυναικολογικά προβλήματα που χρειάζονται θεραπευτική αντιμετώπιση.
Η κολπική ξηρότητα είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σε κάποια στιγμή της ζωής τους, με μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, όταν και μειώνονται δραματικά τα επίπεδα των οιστρογόνων στον γυναικείο οργανισμό. Μάλιστα, το 40-60% των γυναικών πάσχει από κολπική ξηρότητα ως αποτέλεσμα της εμμηνόπαυσης.
Τα οιστρογόνα είναι οι ορμόνες που «ευθύνονται» για τη λίπανση του γυναικείου κόλπου και την προστασία του από λοιμώξεις του κόλπου και του ουροποιητικού συστήματος. Γι’ αυτό και το πρόβλημα μπορεί να εμφανιστεί και σε γυναίκες που μόλις γέννησαν ή που θηλάζουν, καθώς κατά τη διάρκεια του θηλασμού μειώνονται τα επίπεδα των οιστρογόνων.
Ακόμα, η λήψη φαρμάκων και οι κολπικές λοιμώξεις μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση της κολπικής ξηρότητας. Για παράδειγμα, η μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών χαπιών ή αντικαταθλιπτικών, στεγνώνει τις βλεννώδεις μεμβράνες του κόλπου και επηρεάζουν αρνητικά τις υγιείς κολπικές εκκρίσεις.
Μια κολπίτιδα, δηλαδή μια φλεγμονή του κόλπου, μπορεί επίσης να ευθύνεται για την εμφάνιση της κολπικής ξηρότητας. Αν και στον γυναικείο κόλπο διαβιούν μικρόβια, τα οποία είναι απαραίτητα για την φυσιολογική λειτουργία της χλωρίδας του κόλπου, όταν αυτά πολλαπλασιαστούν σε παθολογικά επίπεδα, μπορεί να προκαλέσουν μυκητιασική κολπίτιδα, η οποία είναι υπεύθυνη για την κολπική ξηρότητα, αλλά και για άλλα ενοχλητικά συμπτώματα. Τα ίδια αποτελέσματα έχει και η βακτηριδιακή κολπίτιδα, που προκαλείται όταν ο κόλπος χάνει τις φυσικές του άμυνες και γίνεται ευάλωτος σε ξένους μικροοργανισμούς.
Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε και ένα λάθος που πραγματοποιούν πολλές γυναίκες εν αγνοία τους, το οποίο συνήθως φέρνει τα αντίθετα, από τα προσδοκώμενα, αποτελέσματα. Πρόκειται για την χρήση κοινών σαπουνιών για τον καθαρισμό της γεννητικής περιοχής, τα οποία ωστόσο διαταράσσουν την φυσική ισορροπία του κόλπου, καταστρέφουν το pH με τα ισχυρά αντιμικροβιακά συστατικά τους και οδηγούν σε κολπίτιδες. Αντίστοιχα προβλήματα προκαλούν και οι επαναλαμβανόμενες ενδοκολπικές πλύσεις, που διαλύουν την ισορροπία του κλειστού «αυτοκαθαριζόμενου» συστήματος, με μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες για τον γυναικείο κόλπο.
Τα συμπτώματα που συνοδεύουν την κολπική ξηρότητα είναι:
✔️Αίσθημα καύσου και πόνου, ειδικά κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
✔️Κνησμός και τσούξιμο στην ευαίσθητη περιοχή.
✔️Επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις.
Η κολπική ξηρότητα μπορεί να ταλαιπωρεί την γυναίκα για μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε καλό είναι, πριν αναζητηθεί η κατάλληλη θεραπεία, να γίνει ένας πλήρης γυναικολογικός έλεγχος, μια εξέταση αίματος, που θα ελέγξει τα επίπεδα ορμονών που ρυθμίζουν την ομαλή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος, και μια καλλιέργεια κολπικού υγρού, ώστε να διευκρινιστεί αν το πρόβλημα οφείλεται σε κάποια μόλυνση.
Ανάλογα με την αιτία που προκαλεί την κολπική ξηρότητα, θα αναζητηθούν και οι κατάλληλες θεραπευτικές προσεγγίσεις, με τη βοήθεια του γιατρού μας.
Αν το πρόβλημα έχει ορμονική προέλευση, ο γιατρός θα προτείνει τις εναλλακτικές μορφές αντιμετώπισης, που μπορεί να περιλαμβάνουν από μια κλασική θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, τοπική χρήση ειδικών σκευασμάτων με ορμόνες ή χωρίς κ.α. Σε κάθε περίπτωση, η εξατομικευμένη θεραπεία θα ανακουφίσει την ασθενή και θα ιάνει τα συμπτώματα.
Αν η ξηρότητα προέρχεται από κάποια λοίμωξη και ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης, μια φαρμακευτική αγωγή από το στόμα ή τοπικά μπορεί να αποκαταστήσει την ισορροπία του pH του κόλπου.
Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί απλά το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί πιο εύκολα, με τη χρήση ειδικών λιπαντικών για τον κόλπο, τα οποία δεν χρειάζονται ιατρική συνταγογράφηση και μπορούν να αποκαταστήσουν με αποτελεσματικότητα την υγρασία του κόλπου.
Πλέον υπάρχουν αρκετά σκευάσματα με φυσικά συστατικά, που συμβάλλουν ακίνδυνα και αποτελεσματικά στην ενυδάτωση και λίπανση του γυναικείου κόλπου. Ειδικότερα, ενδοκολπικές κρέμες και υπόθετα με βάση το υαλουρονικό οξύ ή το υαλουρονικό νάτριο, μπορούν να συμβάλλουν στην ενυδάτωση και την επούλωση των βλεννογόνων του κόλπου.
Είναι σκόπιμο, να μην κάνουμε αλόγιστη χρήση σκευασμάτων κολπικών πλύσεων, καθώς κάποια προϊόντα, αντίθετα απ’ αυτό που πιστεύεται, επηρεάζουν το pH του κόλπου.
Είναι προτιμότερο να επιλέγουμε βαμβακερά εσώρουχα και όχι νάιλον ή συνθετικά, καθώς τα τελευταία αυξάνουν την θερμοκρασία στην περιοχή και ενισχύουν το αίσθημα καύσου και κνησμού, που ενοχλούν τη γυναίκα.
Η ενυδάτωση του οργανισμού θεωρείται απαραίτητη για την ισορροπία του κόλπου, γι’ αυτό χρειάζεται η επαρκής πρόσληψη υγρών.
Επιπλέον και η διατροφή μας μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση το προβλήματος. Επιλέγουμε τροφές πλούσιες σε ω3 λιπαρά οξέα, τα οποία έχουν πλούσια αντιφλεγμονώδη δράση και συγχρόνως βοηθούν στην ενυδάτωση του κόλπου. Επίσης, επιλέγουμε τρόφιμα πλούσια σε ισοφλαβόνες, οι οποίες μιμούνται τη δράση των οιστρογόνων (όσπρια, καρύδια, παράγωγα σόγιας κ.α.)
Μπορούμε να εντάξουμε στην καθημερινότητα μας και συμπληρώματα διατροφής που περιλαμβάνουν ω3 λιπαρά οξέα και ισοφλαβόνες, χωρίς ωστόσο να ξεχνάμε ότι τα συμπληρώματα δεν υποκαθιστούν την ισορροπημένη διατροφή!
